Op 24 oktober 2023 stemde de Tweede Kamer in met de motie van het Kamerlid Joost Sneller (D66) om openbare hoorzittingen voor kandidaat-bewindspersonen (ministers en staatssecretarissen) te organiseren. Deze hoorzittingen vinden plaats voordat de nieuwe bewindspersonen zijn beëdigd door de Koning. Zij hebben als doel bij te dragen aan transparantie rond het formatieproces. Er vinden geen (verplichte) hoorzittingen met de beoogd minister-president plaats. De vaste Kamercommissies zullen de hoorzittingen organiseren en er vindt één hoorzitting per departement plaats. Dat betekent dat alle kandidaat-bewindspersonen van één departement in dezelfde hoorzitting plaatsnemen. Tijdens de hoorzitting kunnen Kamerleden de kandidaten bevragen op geschiktheid en motivatie. De hoorzittingen zullen echter niet leiden tot oordelen of stemmingen over de kandidaat-bewindspersonen. Zie ook de Handleiding organisatie hoorzittingen.
In de politiek en media zijn vragen gesteld over de gevolgen en toegevoegde waarde van dergelijke hoorzittingen. Sluiten zij aan bij de parlementaire vertrouwensregel en het huidige grondwettelijke stelsel van benoeming van ministers en staatssecretarissen? Hebben zij nut als een vetorecht ontbreekt? En wat zijn de gevolgen voor de werkrelatie tussen bewindspersoon en Kamer?
Voor de rubriek De Stelling in het Tijdschrift voor Constitutioneel Recht nodigt de redactie lezers van het tijdschrift uit om te reageren op de volgende stelling:
De hoorzittingen voor kandidaat-bewindspersonen voor het volgende kabinet zijn een staatsrechtelijk relevante toevoeging op het huidige grondwettelijke stelsel van benoeming van ministers en staatssecretarissen.
Bijdragen mogen 2500 woorden tellen en dienen een duidelijk beargumenteerd standpunt vóór dan wel tegen de stelling te bevatten. Bijdragen dienen uiterlijk 31 juli 2024 binnen te zijn op tvcr@staatsrechtkring.nl